Historie Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest aangaande de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep over 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte met Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in acht departementen betreffende zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement met Texel
dit departement betreffende de Amstel
dit departement met de Delf
Daarnaast lagen verder dit departement met de Schelde en Maas en het departement van een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een nieuwe opstelling niet en na een instelling in 1801 betreffende het Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met de antieke gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen door het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden betreffende de Maas.
Na de Fransen eind 1813 uit Nederland gevlucht waren, was de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet met 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden met de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Met Maanen werd in een grondwetcommissie nog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch dit werd via de rest over de commissie verworpen.[twee]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour betreffende Friesland naar Holland, doch een deel met Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd verder het laatste Hollands Brabant, nederland aangaande Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werd Holland voor de grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate vanwege Amsterdam, het in 1838 het provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste aangaande Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie van Amsterdam en drong men aan op de genezing betreffende een verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werd desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake betreffende ons samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden duidelijk het die plannen met een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door medicament over de Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in het noorden via geneesmiddel van de Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
Een provincie mag geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) ingeval grens werkt.
Ten zuiden over het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tevens het Gooi, tevens ons dichtbevolkt gebied, doch met een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden met dit Noordzeekanaal bevinden zich de Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel betreffende een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in het noorden een Kop van Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust betreffende een provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar de duinen door een Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De regio tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden aangaande het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar link heet Kennemerland. Een deel aangaande Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en verschillende industrie: het kan zijn dit westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, met mits middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt over dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven vanwege Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende de daarin, al vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam in steden wanneer Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat is te horen, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meeste organische dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect betreffende de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en het Wierings hebben ons heel eigen karakter.
Precies wanneer in overige dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake over ons teruggang betreffende de dialecten. Zeker zijn sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams is ter plaatse alsnog heel algemeen gesproken. Verschillende dialecten, zoals het Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en dat blijkt ook uit een dialecten. De dialecten ten noorden van dit IJ zijn een meeste afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden betreffende het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten van Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls zodra Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, blijven in de Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen indien Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over een enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp van een omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
De ordening van een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op een verwantschap met dit Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gluiperig met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en bezit het nimmer absoluut mogen vervangen, opdat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang bezit, is ze door verschillende taalkundigen van een hand gewezen en zullen de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, opgericht op 6
7
8
9 juli 2004, met de Provincie Noord-Holland zodra enige aandeelhouder. Een bedrijf zorgt in opdracht aangaande een besturen over de recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhouden van zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een gehele westzijde aangaande Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan daar in Noord-Holland een tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (van Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland nog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor het hoofdartikel aan het thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort